Η Γραμματική της Ποντιακής Ι Γραματικί τι ρομέικι τι ποντεικύ τι γλόσας

Η περιζήτητη Γραμματική, αυτή που ο αναγνώστης κρατάει τώρα στα χέρια του, είναι γραμματική της ποντιακής Διαλέκτου, γραμμένη και η ίδια στη διάλεκτο αυτή. Λεπτομέρειες (και όχι όλες) για τους λόγους που οδήγησαν το συγγραφέα να συγγράφει γραμματική της ποντιακής διαλέκτου για τα παιδιά των πολυπληθών Ποντίων που ζούσαν τις δεκαετίες του 1920 και 1930 στη Σοβιετική Ένωση θα βρει ο αναγνώστης στο προλογικό σημείωμα, του εκδότη και στον Πρόλογο του ίδιου τον συγγραφέα. Με πολύ λίγα λόγια: Απόφαση του 16ου συνεδρίου του Κ.Κ. της Σ.Ε, για την ανάπτυξη του πνευματικού επιπέδου των διάφορων εθνοτήτων της ήταν να διδάσκεται η κάθε εθνότητα τη γλώσσα της και στη γλώσσα της. Στα 1926 η «Πανσυνδεσμική σύσκεψη», στην οποία έλαβαν μέρος αντιπρόσωποι των πνευματικών οργανώσεων των Ελλήνων της Σ.Ε., αποφάσισε ναι καταργηθεί η διδασκαλία της καθαρεύουσας και να διδάσκεται η δημοτική. Αυτό όμως, όσο μπορώ να καταλάβω και από τα λειψά μου ποντιακά αλλά και από τις ελλιπείς πληροφορίες των προλόγων, δεν ικανοποίησε την πλειοψηφία (;) των Ελλήνων που έμεναν στη Σ.Ε. και που ήταν ποντιακής προέλευσης, γι' αυτό και σημειώθηκε «ςτροφι»: αφού η «γλώσσα» που χρησιμοποιούνταν ήταν η ποντιακή Διάλεκτος, αυτή έπρεπε να διδάσκεται και σ' αυτην έπρεπε να είναι γραμμένη και η Γραμματική. Την άποψη την ασπάστηκε (ή και τη διακήρυξε) η εφημερίδα «Κομυνιςτις» και την αναπτύσσει ο Τοπχαράς, που γράφει ανάμεσα σε άλλα, καθώς απαρνιέται τη δημοτική: «...τιν διμοτικιν, γλοςαν ζοντανον, αλομος ζοντανον οχι για τεμετερον τι μαζαν, επιδι ςατο τι γλοςαν εκαλατζεβαν κε καλατζεβνε, οχι τα εργαζομενα ρομεικα μαζας τι Σοβ. Σιδεζμυ, αλα ι κατομεριτ ι ελινες αφκα ςιν Ελαδαν» (σ. VII). (Από την έκδοση)