Η σηµασία της εικόνας στο µυστήριο της οικονοµίας, πατερικές µαρτυρίες

Μία από τις πρώτες εμπειρίες κατά την εικοσιπενταετή ζωή μου στη Γερμανία, που μου έκαναν ζωηρή εντύπωση, ήταν ο διαφορετικός τρόπος χριστιανικής ευσέβειας και ζωής. Ειδικότερα με εξένισε στην αρχή η ευρέως διαδεδομένη άποψη, ότι οι εικόνες είναι λατρευτικά αντικείμενα άσχετα λίγο πολύ με τη χριστιανική πίστη, ότι δηλαδή ανήκουν στα "αδιάφορα" του χριστιανισμού και γι' αυτο είναι μέχρις ενός σημείου περιττές και ο ρόλος τους ασήμαντος. Η εμπειρία αυτή είναι ο λόγος, για τον οποίο ασχολήθηκα σε περισσότερες μελέτες μου στα τελευταία δεκαεπτά χρόνια με το ζήτημα της θεολογίας των εικόνων. Σχεδόν όλες εγράφησαν και εδημοσιεύθηκαν κατ' αρχήν μόνον στα Γερμανικά. Μερικές απ' αυτές, όπως π.χ. για την προσκύνηση των εικόνων κατά τον άγιο Ιωάννη το Δαμασκηνό, έχουν τύχει μάλιστα πολύ ευμενούς κριτικής στη διεθνή βιβλιογραφία. Το γεγονός αυτο καθώς επίσης οι παροτρύνσεις φίλων και μαθητών μου απετέλεσαν αφορμή να δημοσιεύσω στο παρόν βιβλίο τις ακόλουθες πέντε πραγματείες στα Ελληνικά και να τις καταστήσω έτσι προσιτές στο ευρύτερο ελληνικό κοινό. [... (Από τον πρόλογο της έκδοσης)

ΠΡΟΛΟΓΟΣ ΣΥΝΤΜΗΣΕΙΣ Α. Η ΤΕΧΝΗ ΚΑΙ Η ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΗ ΑΞΙΑ ΤΗΣ ΣΤΟΥΣ ΤΡΕΙΣ ΙΕΡΑΡΧΕΣ (Μ. Βασίλειο, Γρηγόριο το Θεολόγο και Ιωάννη το Χρυσόστομο) Εισαγωγικά Εκκλησία και τέχνη μέχρι τον τέταρτο αιώνα Βασίλειος ο Μέγας Γρηγόριος ο Θεολόγος Ιωάννης ο Χρυσόστομος Β. ΣΥΝΕΧΕΙΑ ΤΩΝ ΧΡΙΣΤΟΛΟΓΙΚΩΝ ΕΡΙΔΩΝ ΚΑΙ ΜΕΤΑ ΤΗΝ ΣΤ' ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΚΗ ΣΥΝΟΔΟ Η ΣΤ' Οικουμενική Σύνοδος κατακλείδα της Χριστολογίας; Η Χριστολογία ως το κεντρικό πρόβλημα της θεολογίας της εικόνας και η θεματική ενότητα των επτά Οικουμενικών Συνόδων Γ. Η ΠΡΟΣΚΥΝΗΣΗ ΤΩΝ ΕΙΚΟΝΩΝ ΩΣ ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ ΘΕΟΛΟΓΙΑΣ ΚΑΙ ΕΥΣΕΒΕΙΑΣ ΤΗΣ ΑΝΑΤΟΛΙΚΗΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ ΚΑΤΑ ΤΟΝ ΙΩΑΝΝΗ ΤΟ ΔΑΜΑΣΚΗΝΟ Η σημασία της παραδόσεως Γραφή και Παράδοση περί των εικόνων Η απαγόρευση των εικόνων στην Παλαιά Διαθήκη Η Καινή Διαθήκη και η κατάργηση της απαγορεύσεως των εικόνων βάσει της ενανθρωπήσεως του Χριστού Η Παράδοση Ο εννοιολογικός ορισμός της εικόνας Διάφορα είδη εικόνων Φυσική εικόνα Τεχνητή εικόνα Τι μπορεί να απεικονισθεί; Η εικονομαχία ως επίλογος των χριστολογικών ερίδων Η προσκύνηση των εικόνων Δ. ΚΡΙΤΙΚΗ ΕΡΕΥΝΑ ΤΩΝ ΠΗΓΩΝ ΤΗΣ ΠΡΑΓΜΑΤΕΙΑΣ ΠΖ' "ΠΕΡΙ ΕΙΚΟΝΩΝ" ΤΩΝ "ΑΠΟΡΙΩΝ ΚΑΙ ΛΥΣΕΩΝ" ΚΑΙ Η ΣΗΜΑΣΙΑ ΤΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΚΑΤΑΔΙΚΗ ΤΟΥ ΙΩΑΝΝΟΥ ΙΤΑΛΟΥ Η πηγή της πραγματείας "Περί εικόνων" Η ορθοδοξία της πραγματείας "Περί εικόνων" και η κατηγορία εναντίον του Ιταλού Ε. Η ΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΙΚΟΝΑΣ ΣΤΗ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΗ ΖΩΗ ΤΗΣ ΟΡΘΟΔΟΞΟΥ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ Η εικόνα υπηρετική του μυστηρίου της οικονομίας Η εικόνα ως μέσο διδασκαλίας κι ιεραρχήσεως των θεολογικολειτουργικών αξιών στον ορθόδοξο ναό Η εικόνα ως έκφραση λειτουργικής ζωής ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ ΠΙΝΑΚΑΣ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΩΝ