Ο ανακαινισμός του ανθρώπου κατά τη δογματική διδασκαλία του Αγίου Συμεών του Νέου Θεολόγου

Η Ορθόδοξη Εκκλησία, ήδη από τα πρώτα βήματά της, με τη διδασκαλία των θεοφόρων Πατέρων της έχει καταθέσει ολοκληρωμένες απαντήσεις για το "μυστήριο " του ανθρώπου συνδεδεμένο με τον Θεό και τον κόσμο... Καθώς ο άνθρωπος εγκεντρίζεται στη θεανθρώπινη ζωή της κοινότητάς της ανακαινίζεται. Από ατομική ύπαρξη αναδεικνύεται και ολοκληρώνεται ως πρόσωπο γίνεται "καινός άνθρωπος", "συγγενής Θεού" και κατά χάριν θεός. Ταυτοχρόνως όμως προσλαμβάνει και μία κοσμολογική, θα λέγαμε, συμπαντική διάσταση. Έτσι ο προσωπικός ανακαινισμός κάθε πιστού αποκτά χαρακτήρα καθολικό. "Έκαστος" ανακαινισμένος πιστός αποκαλύπτει το "όλον". Το πρόσωπο όχι μόνο δεν έρχεται σε αντίθεση ή σύγκρουση, αλλά συνδέεται άρρηκτα με την καθολικότητα της ζωής και εμπειρίας της Εκκλησίας, και μάλιστα κατά ένα ιδιαίτερο και πολύ συγκεκριμένο "τρόπο". Στην παρούσα μελέτη επιχειρείται να εκδιπλωθεί αυτός ακριβώς ο άκρως ενδιαφέρων και συνάμα καιριος προβληματισμός, με κεντρικό άξονα τη δογματική διδασκαλία του αγίου Συμεών του Νέου Θεολόγου. Η μέριμνα του συγγραφέα να "αξιοποιήσει" την Αγία Γραφή, την πατερική διδασκαλία και τη δισχιλιετή μαρτυρία της εκκλησιαστικής εμπειρίας και παραδόσεως, μπορεί να δώσει στον αναγνώστη περαιτέρω αφορμές και ερεθίσματα για εγγύτερη και πληρέστερη γνωριμία με το περιεχόμενο της "Δογματικής της Ορθοδόξου Καθολικής Εκκλησίας". (Από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου)

ΠΡΟΛΟΓΟΣ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΣΥΝΤΟΜΟΓΡΑΦΙΕΣ ΕΙΣΑΓΩΓΗ 1. Η προβληματική του θέματος 2. Οριοθέτηση και μέθοδος της παρούσης εργασίας ΚΕΦ.Α' ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΚΑΙ ΕΝ ΧΡΙΣΤΩ ΑΝΑΚΑΙΝΙΣΗ ΤΟΥ ΑΝΘΡΩΠΟΥ 1. Δημιουργία και πτώση του ανθρώπου 2. Το Μυστήριο της ενσάρκου Οικονομίας 3. Ο σκοπός της Ενανθρωπήσεως 4. Χριστολογία και ανθρωπολογία. Ο αυθεντικός άνθρωπος 5. Η εν Χριστώ ανακαίνιση της ανθρωπίνης φύσεως ΚΕΦ.Β' ΤΟ ΤΡΙΑΔΟΛΟΓΙΚΟ ΚΑΙ ΕΚΚΛΗΣΙΟΛΟΓΙΚΟ ΥΠΟΒΑΘΡΟ ΤΟΥ ΑΝΑΚΑΙΝΙΣΜΟΥ 1. Ο ανακαινισμός ως ενέργεια της Αγίας Τριάδος 2. Ο δια του Αγίου Πνεύματος ανακαινισμός 3. "Χριστοποίηση" και "εκκλησιοποίηση" του ανθρώπου 4. Συμπερασματικές θεολογικές επισημάνσεις ΚΕΦ.Γ' ΤΑ ΜΥΣΤΗΡΙΑ ΩΣ ΜΕΣΑ ΚΑΙ ΤΡΟΠΟΣ ΑΝΑΚΑΙΝΙΣΜΟΥ ΤΟΥ ΑΝΘΡΩΠΟΥ 1. Ο ανακαινισμός δια των μυστηρίων της Εκκλησίας 2. Τα μυστήρια του βαπτίσματος και του χρίσματος 3. Το μυστήριο της μετανοίας 4. Το μυστήριο της θείας Ευχαριστίας 5. Συμπερασματικές επισημάνσεις ΚΕΦ.Δ' Η ΚΑΘΟΛΙΚΟΤΗΤΑ ΤΟΥ ΑΝΑΚΑΙΝΙΣΜΟΥ ΤΟΥ ΑΝΘΡΩΠΟΥ 1. Ανακαινισμός του "όλου" ανθρώπου 2. Ο ανακαινισμός του ανθρώπου και η κτίση 3. Εσχατολογική προοπτική και τελείωση ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ SUMMARY ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ Α'. ΠΗΓΕΣ 1. ΕΡΓΑ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΣΥΜΕΩΝ ΤΟΥ ΝΕΟΥ ΘΕΟΛΟΓΟΥ 2. ΕΡΓΑ ΑΛΛΩΝ ΠΑΤΕΡΩΝ ΚΑΙ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣΤΙΚΩΝ ΣΥΓΓΡΑΦΕΩΝ 3. ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΑ ΒΙΒΛΙΑ Β'. ΒΟΗΘΗΜΑΤΑ ΠΙΝΑΚΕΣ Α'. ΠΙΝΑΚΑΣ ΑΓΙΟΓΡΑΦΙΚΩΝ ΧΩΡΙΩΝ Β'. ΠΙΝΑΚΑΣ ΚΥΡΙΩΝ ΟΝΟΜΑΤΩΝ Γ. ΠΙΝΑΚΑΣ ΟΡΩΝ ΚΑΙ ΘΕΜΑΤΩΝ