Θεολογία, Κτισιολογία, Εκκλησιολογία κατά τόν Μέγαν Αθανάσιον (ΦΘΒ 46)

(...) Κατά ταύτα με βάση τη θεολογία του Μ. Αθανασίου, με την οποία εγκαινιάζεται μια άκρως ζωντανή έκφραση του εκκλησιαστικού σώματος, και μέσω συνοδικών συνάξεων και αποφάσεων, και μέσω των περαιτέρω ακατάπαυστων θεολογικών αποσαφηνίσεων, έχω επισημάνει τα εξής τέσσερα ζεύγη εννοιών, με αντικρίσματα πλούσιων εμπειριών της χαρισματικής θεολογίας και μιας ενδιαφέρουσας φιλοσοφίας ως μεταθεολογίας, που τροποποιεί και συμπληρώνει βασικές αρχές της ελληνικής φιλοσοφίας. 1) Κτιστότητα-τρεπτότητα. Η κτιστότητα συνεπάγεται την τρεπτότητα. Επομένως μόνο τα λογικά κτίσματα, ως αυτεξούσια, είναι εθελότρεπτα (άγγελοι, άνθρωποι). Στην προκειμένη περίπτωση επισημαίνεται το μοναδικό απόλυτο που είναι ο τριαδικός Θεός, και η σχετικότητα κάθε κτιστής πραγματικότητας, αισθητής και νοητής. Έτσι η δημιουργία, εξαιτίας της τρεπτότητας και της αυτεξουσιότητας των λογικών πλασμάτων, πότε καλλύνεται και πότε κακύνεται. Η τρεπτότητα κατά κανένα τρόπο δεν μπορεί να θεωρηθεί ως το κακό, αφού χάρη σ' αυτή πραγματώνεται η καλή αλλοίωση. 2) Μηδέν-δημιουργία. Δημιουργία εκ του μηδενός -εκ του μη όντος κατά την ορολογία της πατερικής θεολογίας- σημαίνει πραγμάτωση μιας ετερούσιας πραγματικότητας με τη δημιουργική ενέργεια του Θεού, και όχι από την ουσία του. Στη μελέτη μου για το πρόβλημα του κακού θεωρώ σαν πεντόσταγμα του περιεχομένου της τη φράση: εκ του μηδενός η δημιουργία και εκ της δημιουργίας το μηδέν. Επομένως το ως άνω ζευγάρι των εννοιών είναι συγκλονιστικά αποκαλυπτικό. Κάθε πραγματικότητα της δημιουργίας, αισθητής και νοητής, υπάρχει με το αντίθετο της, επειδή νικάει το μηδέν αναδύεται στην ύπαρξη, και ως υποκείμενη στη σχετικότητα του κτιστού κινδυνεύει να φθαρεί και να μηδενιστεί, και έτσι πότε καλλύνεται και πότε κακύνεται. Σ' αυτή την κατάσταση συναντά τη δημιουργική, ζωοποιό και θεραπευτική ενέργεια του Θεού. (...) (ΑΠΌ ΤΟΝ ΠΡΟΛΟΓΟ ΤΗΣ ΕΚΔΟΣΗΣ)

ΠΡΟΛΟΓΙΣΜΑ ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΚΕΦΑΛΑΙΟΝ Α'. ΘΕΟΣ ΚΑΙ ΚΟΣΜΟΣ ΚΕΦΑΛΑΙΟΝ Β'. ΓΕΝΝΗΜΑ ΚΑΙ ΚΤΙΣΜΑ ΚΕΦΑΛΑΙΟΝ Γ'. ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΚΑΙ ΑΠΟΛΥΤΡΩΣΙΣ ΚΕΦΑΛΑΙΟΝ Δ'. ΠΡΟΫΠΟΘΕΣΕΙΣ ΚΑΙ ΕΡΜΗΝΕΙΑ ΤΗΣ ΘΕΟΛΟΓΙΚΗΣ ΣΚΕΨΕΩΣ ΤΟΥ Μ. ΑΘΑΝΑΣΙΟΥ ΚΕΦΑΛΑΙΟΝ Ε'. ΣΗΜΕΙΑ ΠΑΤΕΡΙΚΗΣ ΚΑΙ ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΚΗΣ ΘΕΟΛΟΓΙΑΣ ΕΥΡΕΤΗΡΙΟ Α ΕΥΡΕΤΗΡΙΟ Β