Η θεία Ευχαριστία ως κέντρον της θείας Λατρείας

Η θεία Ευχαριστία θεωρείται κατά τους τελευταίους αιώνας ως «εν από τα επτά μυστήρια». Η θεώρησις αύτη, η οποία εμφανίζεται υπό την επίδρασιν του σχολαστικισμού της Δύσεως, επηρέασε την ήδη εξησθενημένην ευχαριστιακήν συνείδησιν των μελών της Εκκλησίας και συνέτεινε τελικώς εις την διαμόρφωσιν πολλών άλλων «μυστηρίων» και ιερών τελετών, αι οποίαι εξυπηρετούν πλέον ιδιωτικάς και ατομικάς ανάγκας των πιστών. Ούτως ευρισκόμεθα ενώπιον μιας λανθασμένης θεολογίας των μυστηρίων, δια της οποίας ερμηνεύεται εν μέρει και μη ορθώς ο τρόπος τελέσεώς των. Εάν ανατρέξωμεν όμως εις την εκκλησιαστικήν μας παράδοσιν, θα διαπιστώσωμεν ότι η θεία Ευχαριστία ανέκαθεν εξελαμβάνετο ως το κατ' εξοχήν Μυστήριον της Εκκλησίας, το οποίον απετέλει κέντρον της καθ' όλου χριστιανικής ζωής, ενώ τα επί μέρους μυστήρια όχι μόνον ήσαν αδιασπάστως συνδεδεμένα μετ' αυτής, αλλά και εξηρτώντο εξ αυτής. Δια της εκθέσεως των μαρτυριών περί της συνδέσεως των μυστηρίων μετά της θείας Ευχαριστίας, θα αναδειχθή ενταύθα η θεία Ευχαριστία ως το κέντρον της λειτουργικής και θεολογικής παραδόσεως της Ορθοδόξου Εκκλησίας. Ελπίζω ότι το πόνημα τούτο θα συμβάλη και εις την απόδοσιν της προσηκούσης θέσεως εις την θείαν Ευχαριστίαν και κατά συνέπειαν εις την ορθήν τέλεσιν των επί μέρους μυστηρίων και ιερών τελετών. [...(Από τον πρόλογο της έκδοσης)

ΠΡΟΛΟΓΟΣ ΠΙΝΑΞ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΩΝ ΒΡΑΧΥΓΡΑΦΙΑΙ ΠΙΝΑΞ ΚΩΔΙΚΩΝ ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΜΕΡΟΣ ΠΡΩΤΟΝ: ΤΑ ΜΥΣΤΗΡΙΑ ΤΟΥ ΒΑΠΤΙΣΜΑΤΟΣ ΚΑΙ ΤΟΥ ΧΡΙΣΜΑΤΟΣ ΚΑΤΑ ΤΟΝ ΣΥΝΔΕΣΜΟΝ ΑΥΤΩΝ ΠΡΟΣ ΤΗΝ ΘΕΙΑΝ ΕΥΧΑΡΙΣΤΙΑΝ Α΄: ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΑΝΑΣΚΟΠΗΣΙΣ Β΄: Η ΣΥΝΔΕΣΙΣ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΒΑΠΤΙΣΜΑΤΟΣ ΚΑΙ ΤΟΥ ΧΡΙΣΜΑΤΟΣ ΜΕΤΑ ΤΗΣ ΘΕΙΑΣ ΕΥΧΑΡΙΣΤΙΑΣ ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΑΡΧΑΙΑΝ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣΤΙΚΗΝ ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑΝ Γ΄: Η ΣΥΝΔΕΣΙΣ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΒΑΠΤΙΣΜΑΤΟΣ ΚΑΙ ΤΟΥ ΧΡΙΣΜΑΤΟΣ ΜΕΤΑ ΤΗΣ ΘΕΙΑΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΧΕΙΡΟΓΡΑΦΟΝ ΠΑΡΑΔΟΣΙΝ Δ΄: Ο ΣΥΓΧΡΟΝΟΣ ΤΡΟΠΟΣ ΤΕΛΕΣΕΩΣ ΤΟΥ ΜΥΣΤΗΡΙΟΥ ΤΟΥ ΒΑΠΤΙΣΜΑΤΟΣ ΚΑΙ ΤΟΥ ΧΡΙΣΜΑΤΟΣ ΚΑΙ Η ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΙΣ ΑΥΤΟΥ ΜΕΡΟΣ ΔΕΥΤΕΡΟΝ: ΤΟ ΜΥΣΤΗΡΙΟΝ ΤΟΥ ΓΑΜΟΥ ΚΑΤΑ ΤΟΝ ΣΥΝΔΕΣΜΟΝ ΑΥΤΟΥ ΠΡΟΣ ΤΗΝ ΘΕΙΑΝ ΕΥΧΑΡΙΣΤΙΑΝ Α΄: ΑΙ ΜΑΡΤΥΡΙΑΙ ΠΕΡΙ ΣΥΝΔΕΣΕΩΣ ΤΟΥ ΜΥΣΤΗΡΙΟΥ ΤΟΥ ΓΑΜΟΥ ΜΕΤΑ ΤΗΣ ΘΕΙΑΣ ΕΥΧΑΡΙΣΤΙΑΣ ΕΙΣ ΤΗΝ ΑΡΧΑΙΑΝ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣΤΙΚΗΝ ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑΝ Β΄: Η ΣΥΝΔΕΣΙΣ ΤΟΥ ΜΥΣΤΗΡΙΟΥ ΤΟΥ ΓΑΜΟΥ ΜΕΤΑ ΤΗΣ ΘΕΙΑΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΧΕΙΡΟΓΡΑΦΟΝ ΠΑΡΑΔΟΣΙΝ Γ΄: Ο ΣΥΓΧΡΟΝΟΣ ΤΡΟΠΟΣ ΤΕΛΕΣΕΩΣ ΤΟΥ ΜΥΣΤΗΡΙΟΥ ΤΟΥ ΓΑΜΟΥ ΚΑΙ Η ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΙΣ ΑΥΤΟΥ ΜΕΡΟΣ ΤΡΙΤΟΝ: ΤΟ ΜΥΣΤΗΡΙΟΝ ΤΟΥ ΕΥΧΕΛΑΙΟΥ ΚΑΤΑ ΤΟΝ ΣΥΝΔΕΣΜΟΝ ΑΥΤΟΥ ΜΕΤΑ ΤΗΣ ΘΕΙΑΣ ΕΥΧΑΡΙΣΤΙΑΣ Α΄: ΑΙ ΜΑΡΤΥΡΙΑΙ ΠΕΡΙ ΣΥΝΔΕΣΕΩΣ ΤΟΥ ΕΥΧΕΛΑΙΟΥ ΜΕΤΑ ΤΗΣ ΘΕΙΑΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΑΡΧΑΙΑΝ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣΤΙΚΗΝ ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑΝ ΚΑΙ ΤΗΝ ΧΕΙΡΟΓΡΑΦΟΝ ΠΑΡΑΔΟΣΙΝ Β΄: Ο ΣΥΓΧΡΟΝΟΣ ΤΡΟΠΟΣ ΤΕΛΕΣΕΩΣ ΤΟΥ ΜΥΣΤΗΡΙΟΥ ΤΟΥ ΕΥΧΕΛΑΙΟΥ ΚΑΙ Η ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΙΣ ΑΥΤΟΥ ΜΕΡΟΣ ΤΕΤΑΡΤΟΝ: ΤΑ ΑΛΛΑ ΜΥΣΤΗΡΙΑ ΚΑΙ ΙΕΡΑΙ ΤΕΛΕΤΑΙ ΚΑΤΑ ΤΟΝ ΣΥΝΔΕΣΜΟΝ ΑΥΤΩΝ ΜΕΤΑ ΤΗΣ ΘΕΙΑΣ ΕΥΧΑΡΙΣΤΙΑΣ ΑΙ ΧΕΙΡΟΤΟΝΙΑΙ Ο ΚΑΘΑΓΙΑΣΜΟΣ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΜΥΡΟΥ ΤΑ ΕΓΚΑΙΝΙΑ ΝΑΟΥ Η ΜΟΝΑΧΙΚΗ ΚΟΥΡΑ Ο ΚΑΘΑΓΙΑΣΜΟΣ ΤΩΝ ΥΔΑΤΩΝ Η ΝΕΚΡΩΣΙΜΟΣ ΑΚΟΛΟΥΘΙΑ ΓΕΝΙΚΑ ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ SUMMARY ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ